หากคุณกำลังเผชิญกับปัญหา “สิวขึ้นหน้าผาก” ซ้ำ ๆ ไม่ว่าจะเป็นตุ่มเล็ก ๆ คล้ายผดที่ผิวไม่เรียบ หรือสิวหัวขาว หัวดำที่ขึ้นบริเวณไรผม แนวหน้าผาก และลามไปถึงคิ้ว สิ่งเหล่านี้อาจเป็นได้ทั้ง “สิวผด” จากการระคายเคืองผิว หรือ “สิวอุดตันหน้าผาก” ที่เป็นจุดเริ่มต้นของสิวอักเสบในอนาคต¹
หลายคนมองข้ามว่า…หน้าผากเป็นบริเวณที่มี ต่อมไขมันทำงานมาก และมีโอกาสสัมผัสกับเหงื่อ ฝุ่น ผม และผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผมอยู่ตลอดวัน จึงกลายเป็นตำแหน่งที่สิวเกิดขึ้นได้ง่ายที่สุด และบ่อยที่สุด โดยเฉพาะในวัยรุ่นและคนที่มีแนวโน้มผิวมัน
สิวขึ้นหน้าผาก คือ อะไร
สิวขึ้นหน้าผาก คือ ปัญหาผิวที่พบได้บ่อย โดยมักเกิดจากการอุดตันของรูขุมขนจากน้ำมันส่วนเกิน เหงื่อ และเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ซึ่งส่งผลให้เกิด สิวอุดตันหน้าผาก เช่น สิวหัวขาวหรือสิวหัวดำได้ง่าย โดยเฉพาะในบริเวณที่มีต่อมไขมันทำงานมาก ทั้งนี้ยังอาจสัมพันธ์กับพฤติกรรมประจำวัน เช่น การใช้ผลิตภัณฑ์ผม การใส่หมวก หรือความเครียด ซึ่งกระตุ้นให้ผิวผลิตน้ำมันเพิ่มมากขึ้น นอกจากนี้ในบางกรณี สิวขึ้นหน้าผากอาจเกิดร่วมกับ สิวฮอร์โมน โดยเฉพาะช่วงที่ระดับฮอร์โมนมีการเปลี่ยนแปลง หากปล่อยไว้อาจพัฒนาเป็นสิวอักเสบหรือทิ้งรอยแผลเป็นได้ จึงควรได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมตั้งแต่เริ่มต้น
สิวที่ขึ้นหน้าผาก เป็นสิวผด หรือ สิวอุดตัน แยกกันยังไง
สิวเม็ดเล็กๆ ที่เกิดขึ้นบนหน้าผากนั้น มีลักษณะเป็นผื่นหรือตุ่มเล็ก ๆ ที่เกิดจากหลายสาเหตุ โดยจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ให้ได้เห็นกันชัดๆ
สิวผดที่หน้าผาก
(Acne like rash หรือ tiny bumps) สิวผด ไม่ถือว่าเป็นสิว ตามความหมายทางการแพทย์ มีสาเหตุและกลไกที่คล้ายหรือแตกต่างจากสิวแท้ได้หลายปัจจัย
- เชื้อราประเภท Malassezia (P. ovale) ทำปฏิกิริยากับต่อมไขมัน² บนผิวหน้า
- ความร้อนจากอากาศ หรือเตาอาหาร ทำให้ผิวหนังเร่งการขับเหงื่อ
- มลภาวะ ฝุ่นละอองต่าง ๆ สะสมกับสิ่งสกปรกโดยไม่ได้รับการล้างทำความสะอาดที่เพียงพอ
- เครื่องสำอางที่ทำให้เกิดการอุดตัน โดยเฉพาะที่มีเนื้อสัมผัสหนักหรือมัน เช่น ครีมรองพื้น ครีมกันแดดบางสูตร หรือผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่มีน้ำมันเข้มข้น Lanolin, Coconut oil, Isopropyl myristate
สิวอุดตันที่หน้าผาก
(Comedonal acne บริเวณ forehead) สิวอุดตันที่หน้าผาก เป็นสิวที่เกิดจากการอุดตันของรูขุมขน มักขึ้นในบริเวณที่มีต่อมไขมันหนาแน่น เช่น หน้าผาก แนวไรผม มักเป็นสิวหัวขาวหรือหัวดำ มีสาเหตุร่วมหลายประการ³ เช่น
- ผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผม เช่น เจล แว็กซ์ หรือครีมนวดผม ที่มีส่วนผสมของซิลิโคนหรือไขมัน ทำให้รูขุมขนบริเวณไรผมอุดตัน
- เหงื่อ ความร้อน และความมัน ที่สะสมในระหว่างวัน โดยเฉพาะในผู้ที่มีผิวมัน ทำให้ต่อมไขมันผลิต sebum มากกว่าปกติ
- การล้างหน้าไม่สะอาด โดยเฉพาะในผู้ที่แต่งหน้า หรือใช้ครีมกันแดดที่ล้างออกยาก
- หมวกหรือหมวกกันน็อค ที่สัมผัสกับผิวหน้าผากบ่อย ๆ สะสมคราบมัน เหงื่อ และสิ่งสกปรก ทำให้รูขุมขนอุดตันง่าย
- ฮอร์โมน โดยเฉพาะวัยรุ่น หรือช่วงก่อนมีประจำเดือน ก็อาจเป็นปัจจัยกระตุ้นให้เกิดสิวอุดตันบริเวณหน้าผากได้เช่นกัน
รีวิวรักษาสิวขึ้นที่หน้าผาก สิวเม็ดเล็กๆ เปลี่ยนเป็นผิวเนียนขึ้น
สิวที่หน้าผาก โดยเฉพาะสิวเม็ดเล็ก ๆ หรือสิวอุดตัน เป็นปัญหาผิวที่พบได้บ่อย และอาจส่งผลต่อความมั่นใจในชีวิตประจำวัน หากได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมและต่อเนื่อง ผิวที่เคยขรุขระก็มีแนวโน้มกลับมาเรียบเนียนขึ้นอย่างเป็นธรรมชาติ รีวิวนี้คือหนึ่งในตัวอย่างของผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากการรักษาที่เหมาะสมกับผิวค่ะ
โปรแกรมรักษาสิว *ใช้เป็นตัวอย่างผลจากการเข้ารับการรักษาพยาบาลสำหรับผู้ป่วยเฉพาะราย
วิธีรักษา “สิวขึ้นหน้าผาก” ฉบับคุณหมอรักษาสิว
รู้ก่อนรักษา สิวที่หน้าผากมีหลายประเภท ก่อนเริ่มรักษา เราต้องรู้ก่อนว่าสิวที่หน้าผากเป็น “สิวผด” หรือ “สิวอุดตัน” เพราะการรักษาแต่ละแบบจะต่างกันโดยสิ้นเชิง
แนวทางการรักษาสิวผด
สิวผดมักมีลักษณะเป็นตุ่มเล็ก ๆ คล้ายผื่น แสบ คัน โดยมีปัจจัยจากภายนอกเช่น ความร้อน มลภาวะ หรือเชื้อรา
- ยาทาภายนอกกลุ่มต้านเชื้อรา เช่น Ketoconazole, Ciclopirox⁴
- เปลี่ยนผลิตภัณฑ์ดูแลผิว เลือกสูตร Non-comedogenic / หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีน้ำมันหนัก
- หลีกเลี่ยงความร้อน แดดจัด และล้างหน้าหลังทำอาหาร หรือเผชิญมลภาวะ
- อาจใช้เลเซอร์หรือลำแสงบางชนิด (Low-Level Light Therapy) เพื่อฟื้นฟูผิวและลดการอักเสบ
- ดูแลผิวแบบอ่อนโยน หลีกเลี่ยงการถูหน้าแรง ๆ
สิวผดมักไม่ตอบสนองต่อยารักษาสิวทั่วไป เพราะสาเหตุมักไม่ใช่เพียงแบคทีเรียหรือฮอร์โมน แต่เป็นการระคายเคืองหรือเชื้อราผิวหนัง
แนวทางการรักษาสิวอุดตันหน้าผาก
สิวอุดตันมีลักษณะเป็นตุ่มหัวขาวหรือหัวดำ เกิดจากการอุดตันของรูขุมขนจากน้ำมันและเซลล์ผิว
- ใช้ยากลุ่มเรตินอยด์ / เรตินอล (Retinoids) เพื่อผลัดเซลล์ ลดการอุดตัน³
- ใช้ยากลุ่ม Benzoyl Peroxide ลดเชื้อแบคทีเรีย และลดการพัฒนาสู่สิวอักเสบ
- ใช้ยากลุ่ม Clindamycin ลดเชื้อแบคทีเรีย ลดการอักเสบ เพื่อลดโอกาสสิวอุดตันพัฒนาไปเป็นสิวอักเสบ
- กดสิวอุดตัน ออกจากผิว หรือมีการเปิดหัวสิวด้วย Program CO2 Laser⁴ ช่วยเปิดทางให้สิ่งอุดตันสามารถระบายออกได้ง่ายขึ้น
- เลเซอร์ฟื้นฟูผิว Program Fraxel ไม่เพียงช่วยลดรอยสิวและทำให้รูขุมขนดูกระชับขึ้น แต่ยังช่วยผลัดเซลล์ผิวเก่าที่สะสมในรูขุมขน ลดโอกาสการเกิดสิวอุดตันใหม่ได้อย่างเห็นผล⁵ พร้อมฟื้นฟูคุณภาพผิวให้เรียบเนียน กระจ่างใสขึ้นที่ดูเป็นธรรมชาติ
- ปรับพฤติกรรม ล้างหน้าด้วยเจลอ่อนโยน, งดแต่งหน้าหนัก, เปลี่ยนปลอกหมอนบ่อย หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผม เช่น เจล แว็กซ์ ทำให้รูขุมขนอุดตัน⁶
- หากปล่อยสิวอุดตันไว้นาน มักพัฒนาเป็นสิวอักเสบ ลุกลาม เกิดรอยดำ รอยหลุมได้ง่าย การดูแลช่วงเริ่มต้นจึงสำคัญมากค่ะ
เลเซอร์รักษาสิวอุดตัน ฟื้นฟูผิว ลดรอยสิว รูขุมขนกระชับ
สิวที่อุดตัน หรือ แม้กระทั่งสิวผดที่บริเวณหน้าผาก สามารถมีตัวช่วย ที่ทำให้ผิวที่มีการอุดตันลดลง เห็นผลลัพธ์ที่เร็วขึ้น Fraxel Laser Program (1550 nm) เป็นเลเซอร์ชนิด fractional non – ablative ที่ทำงานโดยการปล่อยพลังงานเข้าไปในชั้นผิวหนังแท้ (dermis) แบบจุดเล็ก ๆ เรียกว่า Microthermal Zones (MTZs)
ซึ่งทำให้เกิดการกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนใหม่ และกระตุ้นกระบวนการผลัดเซลล์ผิว โดยไม่ทำลายผิวชั้น⁵บนทั้งหมดเหมือนเลเซอร์ชนิด ablative
ผลลัพธ์ที่ได้
- ผิวผลัดเซลล์ได้ดีขึ้น ลดการสะสมของเคราตินและซีบัมในรูขุมขน ซึ่งเป็นจุดเริ่มของสิวอุดตัน
- รูขุมขนกระชับขึ้น ทำให้ลดโอกาสการอุดตันซ้ำ
- รอยดำจากสิวจางลง และช่วยฟื้นฟูผิวที่เคยถูกทำร้ายจากการอักเสบ
- ผิวโดยรวมเรียบเนียนขึ้น มีความแข็งแรง และต้านการเกิดสิวในระยะยาวได้ดีขึ้น
คำถามที่พบบ่อย
สิวผด เป็นปัญหาผิวที่ซับซ้อนกว่า เพราะไม่ได้เกิดจากการอุดตันของรูขุมขนโดยตรงเหมือนสิวอุดตันทั่วไป แต่เกิดจากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นการแพ้ ระคายเคือง ความร้อน เหงื่อ เชื้อรา หรือการอักเสบที่ไม่เกี่ยวกับเชื้อแบคทีเรีย ข้อแตกต่างที่สำคัญ สิวผดมักมาในลักษณะผื่นเม็ดเล็ก ๆ อาจมีอาการคันหรือแสบร่วมด้วย หลายเคสไม่ได้ตอบสนองต่อยาสิวที่ใช้กับสิวอุดตัน เพราะปัจจัยอาจจากภูมิแพ้ ผิวระคายเคือง หรือเชื้อรา ต้องวินิจฉัยอย่างละเอียด ตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงก่อนการรักษา⁶
สิวผดมักเกี่ยวข้องกับปัจจัยแวดล้อม เช่น ความร้อน, แสงแดด, มลภาวะ, พฤติกรรมการดูแลผิว หรือการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ก่อการระคายเคือง ดังนั้นแม้จะรักษาหายแล้ว แต่หากยังเจอปัจจัยกระตุ้นเดิมซ้ำ ๆ ก็อาจกลับมาเป็นอีกได้ การรักษาสิวผดจึงต้องดูแลทั้งผิวและป้องกันสิ่งกระตุ้นที่ทำให้ผิวระคายเคืองไปพร้อมกัน⁶
โดยปกติสิวอุดตัน ที่ไม่อักเสบจะไม่ทำให้เกิดหลุมสิว แต่ถ้าปล่อยไว้นานจนพัฒนาเป็นสิวอักเสบ หรือเกิดการบีบ แกะ แคะ จนเนื้อเยื่อผิวเสียหาย ก็อาจทิ้งรอยดำหรือกลายเป็นหลุมสิวถาวร ได้ โดยเฉพาะบริเวณหน้าผากซึ่งมีรูขุมขนแน่น หากมีสิวซ้ำ ๆ ในจุดเดิมจึงควรรีบรักษาตั้งแต่ระยะสิวอุดตัน เพื่อป้องกันการลุกลาม⁶
สรุป
สิวขึ้นหน้าผากอาจดูเหมือนปัญหาผิวเล็ก ๆ แต่แท้จริงแล้วอาจเป็นทั้ง สิวผด จากการระคายเคือง หรือ สิวอุดตัน ที่เสี่ยงพัฒนาเป็นสิวอักเสบได้ในอนาคต การแยกแยะให้ถูกตั้งแต่แรกจึงสำคัญมาก เพราะแนวทางการดูแลผิวและการรักษาจะแตกต่างกัน
ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนพฤติกรรม การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะกับสภาพผิว หรือการรักษาโดยแพทย์ เช่น การใช้ยาแต้มสิว การกดสิวที่ถูกวิธี และเลเซอร์ฟื้นฟูอย่าง Fraxel Program ก็ล้วนช่วยให้ผิวหน้าผากที่เคยขรุขระ กลับมาเรียบเนียนขึ้นได้
หากคุณมีปัญหาสิวหน้าผากที่เป็นซ้ำ ๆ หรือดูแลด้วยตัวเองแล้วไม่ดีขึ้น แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ตั้งแต่เนิ่น ๆ เพื่อวินิจฉัยให้เหมาะสม และวางแผนการดูแลที่เหมาะกับผิวของคุณ⁷ เพราะ…การรักษาสิวไม่ใช่เรื่องของโชค แต่คือเรื่องของ “ความเข้าใจและความต่อเนื่อง” ค่ะ
- Brown M, Jacobs A. Environmental factors in acne vulgaris: role of humidity and heat. J Am Acad Dermatol. 2000;42(2 Pt 1):159–162.
- Faergemann J. Pityrosporum ovale and seborrheic dermatitis. Clin Dermatol. 1988;6(3):101–105.
- Dreno B. The microbiome and acne: a new therapeutic target? J Eur Acad Dermatol Venereol. 2017;31(8):1260–1261.
- Zaenglein AL, Pathy AL, Schlosser BJ, Alikhan A, Baldwin HE, Berson DS, et al. Guidelines of care for the management of acne vulgaris. J Am Acad Dermatol. 2016;74(5):945–973.e33.
- Laubach HJ, Tannous Z, Anderson RR. Skin responses to fractional photothermolysis. Lasers Surg Med. 2006;38(2):142–149.
- Kircik LH. Managing acne in adult women: a practical guide. J Drugs Dermatol. 2015;14(5):459–466.
- Gollnick HP. From new findings in acne pathogenesis to new approaches in treatment. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2015;29(Suppl 5):1–7.
