รีวิวรักษาฝ้า

ฝ้า คือปื้นสีน้ำตาลหรือเทาเข้มบนใบหน้า เกิดจากเซลล์สร้างเม็ดสีทำงานมากกว่าปกติเมื่อเจอแสงแดด ร่วมกับปัจจัยอย่างฮอร์โมน พันธุกรรม และอายุ

ฝ้ามักเป็นปื้นสีน้ำตาลไม่คมชัด กินพื้นที่กว้าง เช่น โหนกแก้ม หน้าผาก ในขณะที่กระมักเป็นจุดเล็ก ๆ ขอบชัดและกระจายตัวมากกว่า ซึ่งบางคนอาจมีทั้งฝ้าและกระบนใบหน้าพร้อมกันได้

บางกรณีฝ้าที่เกิดจากฮอร์โมน เช่น ระหว่างตั้งครรภ์หรือใช้ยาคุม อาจค่อย ๆ จางลงหลังคลอดหรือหยุดยา แต่หลายคนยังมีรอยฝ้าอยู่และมีโอกาสเข้มขึ้นได้ถ้ายังโดนแดดแรงต่อเนื่อง

ฝ้ามักถูกมองเป็นภาวะเรื้อรังที่ “ควบคุมและดูแลระยะยาว” มากกว่าจะหายถาวร เพราะหากกลับไปโดนแดดหรือปัจจัยกระตุ้นเดิม ๆ ฝ้ามีโอกาสกลับมาเข้มขึ้นได้อีก จึงมักต้องดูแลทั้งการรักษาและการป้องกันร่วมกัน

ฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนสามารถกระตุ้นให้เซลล์สร้างเม็ดสีไวขึ้น จึงพบฝ้าได้บ่อยในผู้ใช้ยาคุมกำเนิด ผู้รับฮอร์โมนทดแทน หรือสตรีตั้งครรภ์ โดยเฉพาะเมื่อผิวโดนแดดร่วมด้วย

งานทบทวนวิจัยระบุว่าการใช้เลเซอร์หรือพลังงานแสงรักษาฝ้ามักต้องทำต่อเนื่องหลายครั้ง เช่น ประมาณ 3–6 ครั้งห่างกัน 4–6 สัปดาห์ เพื่อให้เห็นการเปลี่ยนแปลงระดับหนึ่ง โดยต้องเลือกชนิดเลเซอร์และพลังงานให้เหมาะกับผิวเพื่อลดโอกาสฝ้าเข้มขึ้นจากความร้อน

มีโอกาสถ้าใช้พลังงานไม่เหมาะสมหรือทำถี่เกินไป เพราะฝ้าไวต่อความร้อนและการอักเสบ การรักษาจึงมักเน้นเริ่มจากการป้องกันแสงแดด ยาทา และค่อยพิจารณาเลเซอร์หรือหัตถการอื่นภายใต้การประเมินของแพทย์

มักแนะนำครีมกันแดดแบบปกป้องกว้างทั้งรังสียูวีเอ ยูวีบี และแสงที่มองเห็น โดยเฉพาะสูตรกันแดดที่มีส่วนผสมของแร่ธาตุและสารช่วยกรองแสงสีฟ้าหรือแสงที่มองเห็น ซึ่งช่วยลดโอกาสฝ้ากำเริบเมื่อใช้ต่อเนื่องควบคู่กับการหลบแดด

หลายแนวทางรักษาฝ้าเริ่มจากการดูแลพื้นฐาน ได้แก่ ครีมกันแดดและยาทาที่ช่วยลดเม็ดสี จากนั้นจึงพิจารณาเติมหัตถการอย่างกรดผลัดผิว เลเซอร์ หรือวิธีอื่นตามความเหมาะสมของแต่ละคน บางรายอาจใช้เพียงยาทาและการป้องกันแสงแดดก็ช่วยให้ฝ้าดูจางลงได้ระดับหนึ่ง

เพราะฝ้าไวต่อแสงแดด ความร้อน และฮอร์โมน เมื่อยังเจอปัจจัยกระตุ้นเดิม เช่น แดดจัด ทาครีมกันแดดไม่สม่ำเสมอ หรือมีฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง ฝ้ามักมีโอกาสกลับมาเข้มขึ้น จึงมักต้องดูแลป้องกันระยะยาวควบคู่กับการรักษาเสมอ

มักเน้นการหลบแดด ใช้ครีมกันแดดที่เหมาะกับคุณแม่ตั้งครรภ์ และใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงที่ไม่รบกวนผิวเกินไป ส่วนการใช้ยาทาหรือหัตถการบางชนิดควรให้แพทย์เป็นผู้ประเมินเป็นราย ๆ ไป และหลายเคสฝ้าอาจค่อย ๆ จางลงหลังคลอดบุตรและฮอร์โมนเริ่มคงที่

วิธีที่ชัดที่สุดคือให้แพทย์ช่วยตรวจดูและประเมินลักษณะรอยคล้ำว่าเป็นฝ้า กระ หรือรอยสิว เพราะแต่ละกลุ่มตอบสนองต่อวิธีรักษาไม่เหมือนกัน การถ่ายภาพผิวหน้ามาปรึกษาเบื้องต้นก่อนจะช่วยให้วางแผนการดูแลได้ตรงจุดมากขึ้น

ถ้าต้องการให้ทีมแพทย์ช่วยประเมินแนวทางดูแลฝ้าเบื้องต้น สามารถส่งภาพและสอบถามได้ที่ Line : @bslclinic