หากคุณกำลังเผชิญกับปัญหา “สิวขึ้นหน้าผาก” ซ้ำ ๆ ไม่ว่าจะเป็นตุ่มเล็ก ๆ คล้ายผดที่ผิวไม่เรียบ หรือสิวหัวขาว หัวดำที่ขึ้นบริเวณไรผม แนวหน้าผาก และลามไปถึงคิ้ว สิ่งเหล่านี้อาจเป็นได้ทั้ง “สิวผด” จากการระคายเคืองผิว หรือ “สิวอุดตันหน้าผาก” ที่เป็นจุดเริ่มต้นของสิวอักเสบในอนาคต¹
หลายคนมองข้ามว่า…หน้าผากเป็นบริเวณที่มี ต่อมไขมันทำงานมาก และมีโอกาสสัมผัสกับเหงื่อ ฝุ่น ผม และผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผมอยู่ตลอดวัน จึงกลายเป็นตำแหน่งที่สิวเกิดขึ้นได้ง่ายที่สุด และบ่อยที่สุด โดยเฉพาะในวัยรุ่นและคนที่มีแนวโน้มผิวมัน
สิวขึ้นหน้าผาก คือ อะไร
สิวขึ้นหน้าผาก คือ ปัญหาผิวที่พบได้บ่อย โดยมักเกิดจากการอุดตันของรูขุมขนจากน้ำมันส่วนเกิน เหงื่อ และเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ซึ่งส่งผลให้เกิด สิวอุดตันหน้าผาก เช่น สิวหัวขาวหรือสิวหัวดำได้ง่าย โดยเฉพาะในบริเวณที่มีต่อมไขมันทำงานมาก ทั้งนี้ยังอาจสัมพันธ์กับพฤติกรรมประจำวัน เช่น การใช้ผลิตภัณฑ์ผม การใส่หมวก หรือความเครียด ซึ่งกระตุ้นให้ผิวผลิตน้ำมันเพิ่มมากขึ้น หากปล่อยไว้อาจพัฒนาเป็นสิวอักเสบหรือทิ้งรอยแผลเป็นได้ จึงควรได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมตั้งแต่เริ่มต้น
สิวที่ขึ้นหน้าผาก เป็นสิวผด หรือ สิวอุดตัน แยกกันยังไง
สิวเม็ดเล็กๆ ที่เกิดขึ้นบนหน้าผากนั้น มีลักษณะเป็นผื่นหรือตุ่มเล็ก ๆ ที่เกิดจากหลายสาเหตุ โดยจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ให้ได้เห็นกันชัดๆ
สิวผดที่หน้าผาก
(Acne like rash หรือ tiny bumps) สิวผด ไม่ถือว่าเป็นสิว ตามความหมายทางการแพทย์ มีสาเหตุและกลไกที่คล้ายหรือแตกต่างจากสิวแท้ได้หลายปัจจัย
- เชื้อราประเภท Malassezia (P. ovale) ทำปฏิกิริยากับต่อมไขมัน² บนผิวหน้า
- ความร้อนจากอากาศ หรือเตาอาหาร ทำให้ผิวหนังเร่งการขับเหงื่อ
- มลภาวะ ฝุ่นละอองต่าง ๆ สะสมกับสิ่งสกปรกโดยไม่ได้รับการล้างทำความสะอาดที่เพียงพอ
- เครื่องสำอางที่ทำให้เกิดการอุดตัน โดยเฉพาะที่มีเนื้อสัมผัสหนักหรือมัน เช่น ครีมรองพื้น ครีมกันแดดบางสูตร หรือผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่มีน้ำมันเข้มข้น Lanolin, Coconut oil, Isopropyl myristate
สิวอุดตันที่หน้าผาก
(Comedonal acne บริเวณ forehead) สิวอุดตันที่หน้าผาก เป็นสิวที่เกิดจากการอุดตันของรูขุมขน มักขึ้นในบริเวณที่มีต่อมไขมันหนาแน่น เช่น หน้าผาก แนวไรผม มักเป็นสิวหัวขาวหรือหัวดำ มีสาเหตุร่วมหลายประการ³ เช่น
- ผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผม เช่น เจล แว็กซ์ หรือครีมนวดผม ที่มีส่วนผสมของซิลิโคนหรือไขมัน ทำให้รูขุมขนบริเวณไรผมอุดตัน
- เหงื่อ ความร้อน และความมัน ที่สะสมในระหว่างวัน โดยเฉพาะในผู้ที่มีผิวมัน ทำให้ต่อมไขมันผลิต sebum มากกว่าปกติ
- การล้างหน้าไม่สะอาด โดยเฉพาะในผู้ที่แต่งหน้า หรือใช้ครีมกันแดดที่ล้างออกยาก
- หมวกหรือหมวกกันน็อค ที่สัมผัสกับผิวหน้าผากบ่อย ๆ สะสมคราบมัน เหงื่อ และสิ่งสกปรก ทำให้รูขุมขนอุดตันง่าย
- ฮอร์โมน โดยเฉพาะวัยรุ่น หรือช่วงก่อนมีประจำเดือน ก็อาจเป็นปัจจัยกระตุ้นให้เกิดสิวอุดตันบริเวณหน้าผากได้เช่นกัน
รีวิวรักษาสิวขึ้นที่หน้าผาก สิวเม็ดเล็กๆ เปลี่ยนเป็นผิวเนียนขึ้น
สิวที่หน้าผาก โดยเฉพาะสิวเม็ดเล็ก ๆ หรือสิวอุดตัน เป็นปัญหาผิวที่พบได้บ่อย และอาจส่งผลต่อความมั่นใจในชีวิตประจำวัน หากได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมและต่อเนื่อง ผิวที่เคยขรุขระก็มีแนวโน้มกลับมาเรียบเนียนขึ้นอย่างเป็นธรรมชาติ รีวิวนี้คือหนึ่งในตัวอย่างของผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากการรักษาที่เหมาะสมกับผิวค่ะ
โปรแกรมรักษาสิว *ใช้เป็นตัวอย่างผลจากการเข้ารับการรักษาพยาบาลสำหรับผู้ป่วยเฉพาะราย
วิธีรักษา “สิวขึ้นหน้าผาก” ฉบับคุณหมอรักษาสิว
รู้ก่อนรักษา สิวที่หน้าผากมีหลายประเภท ก่อนเริ่มรักษา เราต้องรู้ก่อนว่าสิวที่หน้าผากเป็น “สิวผด” หรือ “สิวอุดตัน” เพราะการรักษาแต่ละแบบจะต่างกันโดยสิ้นเชิง
แนวทางการรักษาสิวผด
สิวผดมักมีลักษณะเป็นตุ่มเล็ก ๆ คล้ายผื่น แสบ คัน โดยมีปัจจัยจากภายนอกเช่น ความร้อน มลภาวะ หรือเชื้อรา
- ยาทาภายนอกกลุ่มต้านเชื้อรา เช่น Ketoconazole, Ciclopirox⁴
- เปลี่ยนผลิตภัณฑ์ดูแลผิว เลือกสูตร Non-comedogenic / หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีน้ำมันหนัก
- หลีกเลี่ยงความร้อน แดดจัด และล้างหน้าหลังทำอาหาร หรือเผชิญมลภาวะ
- อาจใช้เลเซอร์หรือลำแสงบางชนิด (Low-Level Light Therapy) เพื่อฟื้นฟูผิวและลดการอักเสบ
- ดูแลผิวแบบอ่อนโยน หลีกเลี่ยงการถูหน้าแรง ๆ
สิวผดมักไม่ตอบสนองต่อยารักษาสิวทั่วไป เพราะสาเหตุมักไม่ใช่เพียงแบคทีเรียหรือฮอร์โมน แต่เป็นการระคายเคืองหรือเชื้อราผิวหนัง
แนวทางการรักษาสิวอุดตันหน้าผาก
สิวอุดตันมีลักษณะเป็นตุ่มหัวขาวหรือหัวดำ เกิดจากการอุดตันของรูขุมขนจากน้ำมันและเซลล์ผิว
- ใช้ยากลุ่มเรตินอยด์ / เรตินอล (Retinoids) เพื่อผลัดเซลล์ ลดการอุดตัน³
- ใช้ยากลุ่ม Benzoyl Peroxide ลดเชื้อแบคทีเรีย และลดการพัฒนาสู่สิวอักเสบ
- ใช้ยากลุ่ม Clindamycin ลดเชื้อแบคทีเรีย ลดการอักเสบ เพื่อลดโอกาสสิวอุดตันพัฒนาไปเป็นสิวอักเสบ
- กดสิวอุดตัน ออกจากผิว หรือมีการเปิดหัวสิวด้วย Program CO2 Laser⁴ ช่วยเปิดทางให้สิ่งอุดตันสามารถระบายออกได้ง่ายขึ้น
- เลเซอร์ฟื้นฟูผิว Program Fraxel ไม่เพียงช่วยลดรอยสิวและทำให้รูขุมขนดูกระชับขึ้น แต่ยังช่วยผลัดเซลล์ผิวเก่าที่สะสมในรูขุมขน ลดโอกาสการเกิดสิวอุดตันใหม่ได้อย่างเห็นผล⁵ พร้อมฟื้นฟูคุณภาพผิวให้เรียบเนียน กระจ่างใสขึ้นที่ดูเป็นธรรมชาติ
- ปรับพฤติกรรม ล้างหน้าด้วยเจลอ่อนโยน, งดแต่งหน้าหนัก, เปลี่ยนปลอกหมอนบ่อย หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผม เช่น เจล แว็กซ์ ทำให้รูขุมขนอุดตัน⁶
- หากปล่อยสิวอุดตันไว้นาน มักพัฒนาเป็นสิวอักเสบ ลุกลาม เกิดรอยดำ รอยหลุมได้ง่าย การดูแลช่วงเริ่มต้นจึงสำคัญมากค่ะ
เลเซอร์รักษาสิวอุดตัน ฟื้นฟูผิว ลดรอยสิว รูขุมขนกระชับ
สิวที่อุดตัน หรือ แม้กระทั่งสิวผดที่บริเวณหน้าผาก สามารถมีตัวช่วย ที่ทำให้ผิวที่มีการอุดตันลดลง เห็นผลลัพธ์ที่เร็วขึ้น Fraxel Laser Program (1550 nm) เป็นเลเซอร์ชนิด fractional non – ablative ที่ทำงานโดยการปล่อยพลังงานเข้าไปในชั้นผิวหนังแท้ (dermis) แบบจุดเล็ก ๆ เรียกว่า Microthermal Zones (MTZs)
ซึ่งทำให้เกิดการกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนใหม่ และกระตุ้นกระบวนการผลัดเซลล์ผิว โดยไม่ทำลายผิวชั้น⁵บนทั้งหมดเหมือนเลเซอร์ชนิด ablative
ผลลัพธ์ที่ได้
- ผิวผลัดเซลล์ได้ดีขึ้น ลดการสะสมของเคราตินและซีบัมในรูขุมขน ซึ่งเป็นจุดเริ่มของสิวอุดตัน
- รูขุมขนกระชับขึ้น ทำให้ลดโอกาสการอุดตันซ้ำ
- รอยดำจากสิวจางลง และช่วยฟื้นฟูผิวที่เคยถูกทำร้ายจากการอักเสบ
- ผิวโดยรวมเรียบเนียนขึ้น มีความแข็งแรง และต้านการเกิดสิวในระยะยาวได้ดีขึ้น
คำถามที่พบบ่อย
สิวผด เป็นปัญหาผิวที่ซับซ้อนกว่า เพราะไม่ได้เกิดจากการอุดตันของรูขุมขนโดยตรงเหมือนสิวอุดตันทั่วไป แต่เกิดจากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นการแพ้ ระคายเคือง ความร้อน เหงื่อ เชื้อรา หรือการอักเสบที่ไม่เกี่ยวกับเชื้อแบคทีเรีย ข้อแตกต่างที่สำคัญ สิวผดมักมาในลักษณะผื่นเม็ดเล็ก ๆ อาจมีอาการคันหรือแสบร่วมด้วย หลายเคสไม่ได้ตอบสนองต่อยาสิวที่ใช้กับสิวอุดตัน เพราะปัจจัยอาจจากภูมิแพ้ ผิวระคายเคือง หรือเชื้อรา ต้องวินิจฉัยอย่างละเอียด ตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงก่อนการรักษา⁶
สิวผดมักเกี่ยวข้องกับปัจจัยแวดล้อม เช่น ความร้อน, แสงแดด, มลภาวะ, พฤติกรรมการดูแลผิว หรือการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ก่อการระคายเคือง ดังนั้นแม้จะรักษาหายแล้ว แต่หากยังเจอปัจจัยกระตุ้นเดิมซ้ำ ๆ ก็อาจกลับมาเป็นอีกได้ การรักษาสิวผดจึงต้องดูแลทั้งผิวและป้องกันสิ่งกระตุ้นที่ทำให้ผิวระคายเคืองไปพร้อมกัน⁶
โดยปกติสิวอุดตัน ที่ไม่อักเสบจะไม่ทำให้เกิดหลุมสิว แต่ถ้าปล่อยไว้นานจนพัฒนาเป็นสิวอักเสบ หรือเกิดการบีบ แกะ แคะ จนเนื้อเยื่อผิวเสียหาย ก็อาจทิ้งรอยดำหรือกลายเป็นหลุมสิวถาวร ได้ โดยเฉพาะบริเวณหน้าผากซึ่งมีรูขุมขนแน่น หากมีสิวซ้ำ ๆ ในจุดเดิมจึงควรรีบรักษาตั้งแต่ระยะสิวอุดตัน เพื่อป้องกันการลุกลาม⁶
สรุป
สิวขึ้นหน้าผากอาจดูเหมือนปัญหาผิวเล็ก ๆ แต่แท้จริงแล้วอาจเป็นทั้ง สิวผด จากการระคายเคือง หรือ สิวอุดตัน ที่เสี่ยงพัฒนาเป็นสิวอักเสบได้ในอนาคต การแยกแยะให้ถูกตั้งแต่แรกจึงสำคัญมาก เพราะแนวทางการดูแลผิวและการรักษาจะแตกต่างกัน
ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนพฤติกรรม การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะกับสภาพผิว หรือการรักษาโดยแพทย์ เช่น การใช้ยาแต้มสิว การกดสิวที่ถูกวิธี และเลเซอร์ฟื้นฟูอย่าง Fraxel Program ก็ล้วนช่วยให้ผิวหน้าผากที่เคยขรุขระ กลับมาเรียบเนียนขึ้นได้
หากคุณมีปัญหาสิวหน้าผากที่เป็นซ้ำ ๆ หรือดูแลด้วยตัวเองแล้วไม่ดีขึ้น แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ตั้งแต่เนิ่น ๆ เพื่อวินิจฉัยให้เหมาะสม และวางแผนการดูแลที่เหมาะกับผิวของคุณ⁷ เพราะ…การรักษาสิวไม่ใช่เรื่องของโชค แต่คือเรื่องของ “ความเข้าใจและความต่อเนื่อง” ค่ะ
- Brown M, Jacobs A. Environmental factors in acne vulgaris: role of humidity and heat. J Am Acad Dermatol. 2000;42(2 Pt 1):159–162.
- Faergemann J. Pityrosporum ovale and seborrheic dermatitis. Clin Dermatol. 1988;6(3):101–105.
- Dreno B. The microbiome and acne: a new therapeutic target? J Eur Acad Dermatol Venereol. 2017;31(8):1260–1261.
- Zaenglein AL, Pathy AL, Schlosser BJ, Alikhan A, Baldwin HE, Berson DS, et al. Guidelines of care for the management of acne vulgaris. J Am Acad Dermatol. 2016;74(5):945–973.e33.
- Laubach HJ, Tannous Z, Anderson RR. Skin responses to fractional photothermolysis. Lasers Surg Med. 2006;38(2):142–149.
- Kircik LH. Managing acne in adult women: a practical guide. J Drugs Dermatol. 2015;14(5):459–466.
- Gollnick HP. From new findings in acne pathogenesis to new approaches in treatment. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2015;29(Suppl 5):1–7.
